پیشنشانگرها در پیشبینی زلزله موثر هستند؟
تاریخ انتشار: ۲۶ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۱۳۷۱۸۵
به گزارش جام جم آنلاین، دکتر مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و عضو وابسته فرهنگستان علوم در گفتوگو با ایسنا زلزله طبس را شدیدترین زمین لرزه معاصر ایران توصیف کرد و گفت: این زمین لرزه در ساعت ۱۹ و ۶ دقیقه (دقایقی بعد از اذان مغرب) با بزرگای ۷.۴ رخ داد که با ویرانی طبس و روستاهای تابعه آن همراه بوده است، به گونهای که یکی از بیشترین میزانهای تلفات در هنگام زلزله را داشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی تعداد کشتهشدگان زلزله طبس را در حالی حدود ۶۵۰۰ نفر ذکر کرد که این زلزله در نیمهشب هم رخ نداده است و ادامه داد: باید در نظر داشته باشیم که در زمینلرزه بم که در ساعت ۵ و ۲۵ دقیقه بامداد با بزرگای ۶.۵ در شهری با حدود ۸۰ هزار نفر جمعیت رخ داد، حدود ۳۳ هزار نفر کشته (حدود ۴۰ درصد) داشته است. تلفات بالای انسانی زلزله طبس در شرایطی رخ داد که شهر تاریخی طبس عملا نابود شد و پس از رخداد زلزله اثری از آن شهر زیبای تاریخی حاشیه کویری مرکزی ایران باقی نماند. در زمانی که زلزله طبس رخ داد، کشور در روزهای بعد از کشتار جمعه سیاه در ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ در تلاطم انقلاب اسلامی قرار داشت.
زارع با تاکید بر اینکه قبل از رخداد زلزله ۱۳۵۷ طبس هیچ پیشلرزهای روی نداد، اضافه کرد: اما برخی رویدادهای غیرعادی هشداردهنده، مانند رفتار غیر عادی جانوران و نمایان شدن یک روشنایی بر فراز کوه گزارش شده است. از یافتههای علمی قبلی اینها را میدانیم که در سابقه مطالعات مربوط به پیش نشانگرهای لرزهای بهویژه در مواردی مانند زلزله ۴ فوریه ۱۹۷۵ «هایچنگ» در چین که با بزرگای ۷.۳ رخ داد، به مدت چند هفته توفان لرزهای و به صورت رخداد پیشلرزهای با بزرگای متوسط تا شدید (با بیشینه بزرگای بین ۵ تا ۶) در حال ثبت بود و تعداد آنها به بیش از ۷ برابر تعداد معمول چنین زمینلرزههایی در پیرامون هایچنگ رسید.
استاد پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله ادامه داد: همین پیشلرزهها بزرگترین کمک را به پیشبینی رخداد زمین لرزه ۱۹۷۵ هایچنگ کرد. چنین سیکلی از رخداد زمینلرزهها (با بزرگی بین ۴ تا ۶.۵) در همین کشور در سال ۱۹۷۶ قبل از زلزله ۲۳ اوت ۱۹۷۶ سیچوان با بزرگی ۷.۳، در فاصله زمانی بین ۱۴ ژوئن ۱۹۷۶ تا ۲۳ ژوئن ۱۹۷۶ (در فاصله حدود ۴۰ روز) تکرار شد.
وی با اشاره به رخداد پیشنشانگرها در زلزلههای مهم در کشور، یادآور شد: قبل از رخداد زمینلرزه بم در سال ۱۳۸۲، زمینلرزه دیگری با بزرگی ۵.۳ در تاریخ ۱۳ مرداد ۸۲ و زمینلرزهای دیگر با بزرگای ۵.۵ در تاریخ ۳۰ مرداد ۸۲ (حدود ۴ ماه و نیم قبل از رخداد زمینلرزه بم) در فاصله حدود ۱۳۰ کیلومتری شرق بم، بین بم و زاهدان و سپس رخداد زلزلهای در روز قبل از رخداد زمین لرزه بم با بزرگای حدود ۴.۵، مقدمهای (پیشنشانگر لرزهای) بر رخداد زمینلرزه مخرب بم با بزرگای ۶.۵ در بامداد ۵ دی ماه ۸۲ میتواند تلقی شود.
به گفته وی، زمینلرزه ۱۱ فروردین ۱۳۸۵ «چالانچولان» بروجرد لرستان (با بزرگی ۶.۰) نیز از حدود دو هفته قبل با رخداد یکسری زمینلرزهها از زلزلههای با بزرگی ۴ به بالا همراه بوده است که موجب شد اکثر مردم در لرزه اصلی در امان بمانند.
زارع یادآور شد: علاوه بر آن گزارشهای مشابهی از مشاهده چنین آنوماییهای لرزهای از ماهها قبل به همراه تغییرات سطح آب زیر زمینی در زلزله ۱۲ مه ۲۰۰۸ «ونچوان» چین با بزرگای ۷.۸ و همچنین تغییرات در سطح گاز رادون در زلزله ۶ آوریل ۲۰۰۹ «لاکویلا» ایتالیا با بزرگای ۶.۳ و همچنین زلزله ۱۷ ژانویه ۱۹۹۵ «کوبه» ژاپن با بزرگای ۶.۸ وجود دارد که در آنها نشانههایی از تغییرات طبیعی یاد شده، قبل از رخداد زلزله اصلی گزارش شده است. از این رو به نظر میرسد با توجه به نحوه رخداد پسلرزهها، میتوان تصور کرد که حداقل در هفتهها تا حدود دو ماه بعد از رخداد زمینلرزه ۲۷ مرداد مورموری همچنان احتمال رخداد زمینلرزهای با بزرگای بیش از ۶ در چنین پهنهای وجود دارد.
عضو وابسته فرهنگستان علوم در این باره توضیح داد: گزارشهایی از تغییر در سطح آب زیرزمینی در پهنه رومرکزی زلزله ٢٦ مرداد سال ١٣٩٣ مورموری ایلام و فراوانی عقربها در قبل و بعد از رخداد زمینلرزه در پهنه رومرکزی در منطقه زلزلهزده وجود داشت و این موضوع میتواند نشانگر وجود پیشنشانگر تغییر سطح آب زیر زمینی در این زمینلرزه باشد که بیرون زدن و فراوانی عقربها نیز میتواند مرتبط با تغییر سطح آب زیرزمینی و مشخصا بالا آمدن سطح آب زیر زمینی در قبل و بعد از رخداد زمینلرزه در پهنه رومرکزی باشد.
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: زلزله زمین لرزه آب زیرزمینی مورموری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۱۳۷۱۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سازههای کشور باید در برابر زلزلههای ۸ ریشتری مقاوم باشند
ایسنا/کرمانشاه رئیس سازمان مدیریت بحران کشور با اشاره به وقوع سالانه ۱۴ تا ۱۵ هزار زلزله در سطح کشور، گفت: حدود یک پنجم این زلزلهها بزرگی بیش از چهار ریشتر دارند.
محمدحسن نامی در نشست امروز (هشتم اردیبهشت) ستاد مدیریت بحران استان کرمانشاه، از حادثهخیز بودن کشور ایران و به تبع آن استانهای کشور یاد کرد و گفت: از ۶۶ مخاطره طبیعی و ساخته دست انسان که در جهان شناسایی شده، ۴۴ مورد آن در کشور ما نیز رخ میدهد.
وی سیلاب، زلزله، فرونشست زمین، آتشسوزی، سرمازدگی، خشکسالی، رانش زمین و ریزگردها را چند مخاطره اصلی و مهم در کشور اعلام کرد که از بین آنها سیل و زلزله اهمیت دو چندانی دارد.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور از وقوع سالانه ۱۴ تا ۱۵ هزار زلزله در سطح کشور یاد کرد که حدود یک پنجم آنها بزرگی بیش از چهار ریشتر دارد و افزود: در برخی سالها که شاهد وقوع زلزلههای بزرگی مثل زلزله بم، زلزله کرمانشاه و... در کشور بودیم، تعداد زلزلههای سالانه به ۲۰ هزار مورد نیز رسیده است.
نامی با تاکید بر لزوم مقاوم سازی ساختمانها در برابرزلزله با توجه به فراوانی وقوع آن در کشور، اظهار کرد: باید سازهها بگونهای ساخته شود که در برابر زلزلههای هشت ریشتری مقاوم باشد و اماکن حساس و حیاتی کشور نیز بتوانند در برابر زلزلههای ۱۰ ریشتری مقاومت کنند.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور از اهمیت افزایش ضریب بیمه در منازل مسکونی شهری و روستایی برای مقابله با بلایای طبیعی هم یاد کرد و با اشاره به هزینه بالای بیمه یک ساختمان مسکونی در مناطق شهری، افزود: باید به سمت راهکارهای نوینی برویم که مردم بتوانند با هزینه کمتر منازل خود را بیمه کنند و از سوی دیگر هنگام بروز حادثه و خسارت، یک متولی مشخص برای پرداخت خسارت به آنها وجود داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: تمامی ساختمانهای دولتی نیز باید بیمه داشته باشند و بالاترین رده یک دستگاه در برابر این موضوع مسئول است.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور در ادامه با اشاره به تغییرات آب و هوایی و تاثیرات آن در شکلگیری بحرانها، اظهارکرد: در این راستا، پیشگیری از وقوع بحران را در همه زمانها و مکانها به عنوان مهمترین اولویت در دستورکار قرار دادهایم.
وی افزود: طی چندسال اخیر بویژه در سالجاری، شاهد وقوع سیلاب در برخی از مناطق کشور بودیم که اصلا انتظار سیلاب را در آن مناطق نداشتیم که این نشان می دهد که وقوع بحرانهایی مانند سیلاب مربوط به زمان و مکان خاصی نیست، چرا که نظم آب و هوایی در جهان به هم ریخته است.
نامی اظهار کرد: زمانی که هشدار قرمز هواشناسی برای بارندگی ها صادر میشود، اقدامات مهمی از ارسال پیامک و جابجایی ساکنین مناطق پرخطر گرفته تا هماهنگی با استانداران، فرمانداران و بخشداران بخشهای مختلف را برای کاهش میزان خسارات و تلفات در صورت وقوع سیل انجام می دهیم. برای نمونه در سیلابی که اخیر در سیستان و بلوچستان رخ داد، خوشبختانه هیچ تلفاتی نداشتیم، اما همین سیلاب در برخی دیگر از مناطق دنیا که اتفاق میافتد، میزان تلفات بالایی دارد.
وی در ادامه گفت: در سطح کشور ۱۴ هزار و ۴۶۱ کیلومتر رودخانه داریم که حدود ۶۸۲۰ کیلومتر آن از مناطق مسکونی شهری و روستایی عبور می کند، لذا باید برای این مناطق اقدماتی همچون احداث سد بندی و یا اصلاح مسیر رودخانهها توسط دستگاههای ذیربط صورت گیرد تا در صورت وقوع بارشهای شدید احتمال سیلاب کاهش پیدا کند.
دبیر شورای عالی مدیریت بحران کشور با تاکید براینکه در زمان وقوع سیل برخی از سازهها مانند پلها که اعتبارات زیادی برای ساخت آنها صرف میشود تخریب میشوند، افزود: تنها در سال گذشته ۴۴ پل در کشور به دلیل سیل تخریب شد که البته برخی از این پل ها به دلیل اینکه خوب ساخته نشده بودند، تخریب شدند.
وی با بیان اینکه چند استان کشور سیل خیز هستند، عنوان کرد: این استانها شامل اردبیل، آذربایجان شرقی، مازندران، گیلان، گلستان و خراسان شمالی هستند. همچنین گاها کردستان، چهارمحال و بختیاری، جنوب کرمان و جنوب فارس در طول سال سیل دارند.
وی به نقش پروژههای آبخیزداری در کنترل سیلاب اشاره کرد و گفت: برای در امان ماندن از سیلابها راهی جز توسعه آبخیزداری و آبخوان داری وجود ندارد.
نامی گفت: از حدود یک دهه پیش نیز احداث سدهای زیرزمینی در دستور کار قرار گرفته، چرا که هر آبی که به سطح زمین می آید بویژه در فصل گرم سال یک سوم آن تبخیر می شود که البته این میزان در مناطق گرم کشورمان به حدود نصف هم می رسد، لذا سدهای زیرزمینی می تواند از تبخیر آب جلوگیری کند.
وی بر لزوم مقابله جدیتر با حفر چاههای غیرمجاز هم برای جلوگیری از کاهش منابع آبی زیرزمینی تاکید کرد و افزود: از طرفی باید نوع کشتها از حالت غرقابی به کشتهای گلخانهای تغییر دهیم.
دبیر شورای عالی مدیریت بحران کشور در ادامه اعلام کرد: امروزه آب یکی از ارکان مهم حکمرانی در بسیاری از کشورهاست و اهمیت آن هم روزبروز بیشتر می شود، لذا باید تا جایی که امکان دارد در حفظ منابع آبی کشورمان بکوشیم.
انتهای پیام